سفتلانا الکسویچ نویسنده و ژورنالست بیلاروسی روز پنجشنبه به خاطر نوشتن رویدادهای بزرگ غم انگیز عصر اتحاد جماهیر شوروی پیشین و وقایع پس از فروپاشی این ابرقدرت در سال ۱۹۹۱، برندۀ جایزۀ نوبل در بخش ادبیات شد.
کمیتۀ جوایز نوبل در استاکهولم سویدن اعلام کرد که الکسویچ ۶۷ ساله به خاطر “نوشتۀ پرطنین، لحظۀ برای مشقت و جرأت در عصر ما” برندۀ عالیترین جایزۀ ادبیات جهان در سال ۲۰۱۵ شناخته شده است.
الکسویچ چهاردمین زنی است که از سال ۱۹۰۱ به اینسو برندۀ جایزۀ ادبیات نوبل می شود. او برای ایجاد یک اثر گرانبهای ادبی با درج رویدادها از جنگ جهانی دوم گرفته تا تهاجم ارتش سرخ در افغانستان، فاجعۀ هسته یی سال ۱۹۸۶ در چرنوبیل روسیه و مشکلات اجتماعی چون خودکشی ها پس از فروپاشی اتحاد شوروی پیشین، مهارت های خبرنگاری خود را به کار بسته است.
ساره دانیوس منشی دایمی اکادمی جوایز نوبل در سویدن گفت که الکسویچ آن چنانیکه خودش گفته است با علاقمندی به تاریخ عواطف نه تاریخ رویدادها در چهار دهۀ گذشته، مواد جالب تاریخی را در اثر خود عرضه کرده و نیز روش ویژۀ نوشتار و ژانر جدید ادبی را انکشاف داده است.
الکسویچ که یکی از منتقدان سرسخت الکساندر لوکاشنکو، رئیس جمهور بلاروس است، به خبرگزاری اسوشیتدپرس گفت که تا هنوز کدام پیام تبریکی از سوی رئیس جمهور دریافت نکرده است.
نخستین کتاب الکسویچ که در سال ۱۹۸۵ به نام چهرۀ غیرزنانۀ جنگ چاپ شد، بر مبنای داستان های ناگفتۀ زنانی بودکه بر ضد نازی های آلمان می جنگیدند. بیش از دو میلیون نسخۀ این کتاب به فروش رسید.
کتابهای الکسویچ در ۱۹ کشور چاپ شده و کم از کم پنج کتاب وی به زبان انگلیسی برگردان شده است. او سه نمایشنامه و فلمنامۀ ۲۱ مستند را نیز نوشته است.
الکسویچ به تاریه ۳۱ می سال ۱۹۴۸ در شهر غربی ایوانو فرانویسک اوکراین به دنیا آمد، او در زمان اتحاد جماهیر شوروی پیشین در رشتۀ ژورنالیزم درس خواند و در سال ۱۹۸۹ کتاب پ”سران خفته در تابوت برنجی: صدای شوروی ها از جنگ افغانستان” را نشر کرد، جنگی که شوروی برای ده سال درگیر آن بود.
کتاب “افسون شده با مرگ” اثر دیگر این نویسنده است که در سال ۱۹۹۳ چاپ شد و بر موارد خودکشی پس از سقوط نظام کمونیستی اتحاد شوروی تمرکز داشت، چون افرادی که آرمان های سوسیالیستی داشتند قادر نبودند تا زندگی در دنیای جدید را بپذیرند و دست به خود کشی می زدند.
به دنبال اعلام برندگان جوایز نوبل در بخش های طب، فزیک، کیمیا و اینک ادبیات، قرار است برندۀ جایزۀ صلح نوبل روز جمعه و برندۀ این جایزه در بخش اقتصاد روز دو شنبه اعلام شود. تمام برندگان جوایز نوبل به تاریخ ۱۰ دسمبر جوایز شان را دریافت خواهند کرد.
